2005, Act of mercy, Tineke Smith

VeenLanden College, gazon Noordzijde, Bonkestekersweg 1, Vinkeveen

Ligt op de route van het Wandelpad Marickenland

Het wandelpadkaartje met de op de route gelegen kunstwerken. Klik op de kaart voor een vergroting

Acts of Mercy 0a-Tinneke Smith-zicht vanaf weg

De Acts of Mercy zijn de zeven werken van barmhartigheid, zoals beschreven in de Bijbel. In het hoofdgebouw van deze Christelijke school, VLC in Mijdrecht, staat sinds 2000 het kunstwerk Werken van barmhartigheid, van dezelfde kunstenares. Daar staat het binnen, gemaakt van ander materiaal, anders gevormd.

Na de voltooiing van het nieuwe gebouw van de school in Vinkeveen werd dit buitenkunstwerk gemaakt, om de identiteit van de school te benadrukken.

Het kunstwerk bestaat uit zeven beelden, elk opgebouwd uit een stuk stalen damwand met in een uitgespaarde ruimte een transparant object. Deze doorzichtige voorstellingen beelden de werken van barmhartigheid uit: hongerigen te eten geven, dorstigen te drinken geven, vreemdelingen opnemen, naakten kleden, zieken bezoeken, gevangenen bezoeken en doden begraven.

Het gebruik van damwandprofielen is geïnspireerd op de herstelwerkzaamheden van de Wilnisse dijkdoorbraak in 2003. Daar houden ze nu het onheil van het overstromende water tegen, hier het kwaad tussen mensen onderling. Ze geven het kunstwerk een sfeer van werk in uitvoering, zoals barmhartigheid ook een voortdurende activiteit moet zijn. De vloeiende vorm en de doorzichtigheid van de voorstellingen symboliseren de kwetsbaarheid van de mens.

Acts of Mercy 0-Tinneke Smith-totaal beeld -1

Acts of Mercy 1-Tinneke Smith-hongerigen te eten geven

“Ik had honger en jullie gaven mij te eten”. Een glazen voedingsbak in een opening in de stalen damwand.

Acts of Mercy 2-Tinneke Smith-dorstigen te drinken geven

“Ik had dorst en jullie gaven mij te drinken”. De drinkbeker, met een verticale lijn (uitsparing in het staal): water dat vanuit de hemel de aarde bevloeid.

Acts of Mercy 3-Tinneke Smith-vreemdelingen opnemen

“Ik was vreemdeling en jullie namen mij op”. Dit object is gebaseerd op de vorm van de letter Bet uit het Hebreeuws alfabet. Het is de letter waar de Thora mee begint en betekent huis: dak boven het hoofd, steun in de rug, grond onder de voeten en open naar de toekomst, open naar de leesrichting (in het Hebreeuws is de leesrichting van rechts naar links). De metalen plaat boven en onder de transparant aanwezige asielzoeker; het dak en de grond onder de voeten. Door doorzichtige figuur is de gehele ijzeren plaat als steun in de rug te zien. De kijkrichting van rechts naar links is (zoals in het hebreeuwse schrift): is de blik van de asielzoeker, naar voren open, naar de toekomst.

Acts of Mercy 4-Tinneke Smith-naakten kleden

“Ik was naakt en jullie kleedden mij aan”. Een hemdje liggend over de bovenkant van de damwand. Hemdje alleen zichtbaar vanuit de school, inmiddels (2018) niet meer aanwezig.

Acts of Mercy 5-Tinneke Smith-zieken bezoeken

“Ik was ziek en jullie bezochten mij”. De stoel (midden) is het symbool voor het gesprek aan het bed. Uitsparingen in de staalwand vormen de stoelpoten. De contouren van de rugleuning is van rondstaal en op de damwand gelast. Het gordijn (glas) staat voor de intimiteit. Gordijn inmiddels (2108) niet meer aanwezig.

Acts of Mercy 6-Tinneke Smith-gevangen bezoeken

“Ik zat gevangen en jullie kwamen naar me toe”. Transparante tralies geven aan hoe gevangenschap heel divers beleefd en ervaren kan worden.

Acts of Mercy 7-Tinneke Smith-doden begraven

Begraven van de doden (deze is in latere geschriften toegevoegd). Door de doorzichtige lijkwade gedrapeerd over het stoffelijk lichaam lijkt de dode wel te zweven tussen aarde en hemel.

 

kunstenaar
naam Tineke Smith
geboortejaar 3 augustus 1948
geboorteplaats Borger
woonplaats Atelier: Vliegdenweg 13, 1406 MX Bussum,
Huis: Wilhelminaplantsoen 8, 1404 JB Bussum tel. 035 – 693 33 78
website http://www.tinekesmith.com/
object
titel Acts of mercy
bijnaam De zeven werken van barmhartigheid
onthulling / ingebruikneming 20 mei 2005
budget / begroting / kosten n.v.t.
formaat 1. hongerigen eten geven: 52bx8dx166-177h,  kom:14h x 25Ø

2. dorstigen drinken geven: 40bx18dx146h,  glas:18h x 14Ø

3. vreemdelingen opnemen: 30bx15dx164h, figuur:15b x 57h x 15Ø

4. naakten kleden: 60bx20dx136h,  kleed: 45b x 7d x 72h

5. zieken bezoeken: 66bx27dx186h,  gordijn:18b x 6d x 100h

6. gevangenen bezoeken: 42bx20dx136h,  tralies: 4x 75h x 2,5Ø

7. doden begraven: niet opgemeten

technieken Gemengde technieken
materialen Staal, glas
uitvoering
omschrijving Zeven beelden uit stalen damwand gemaakt. De beelden zijn in een halve ellips geplaatst met het beeld ‘doden begraven’ als middenpunt. De beelden hebben uitsparingen met daarin transparante objecten die de werken van barmhartigheid uitbeelden.
locatie
soort locatie Gazon, objecten zichtbaar vanaf de openbare weg
adres VeenLanden College locatie Vinkeveen, Bonkestekersweg 1
plaats Vinkeveen
opdrachtgever/opdracht
opdrachtgever VeenLanden College
soort opdrachtgever Onderwijsinstelling
soort opdracht Kunstopdracht particulier

Ander werk in de gemeente: Werken van barmhartigheid, VeenLanden College, Mijdrecht (binnen, niet in deze Kunstgalerij beschreven)

Buitenkunst in de buurt

https://www.butink.nl/2009-platforms-marickenland-fase-1-jan-konings op de wandelroute Marickenland 

https://www.butink.nl/2019-wuivend-riet-en-deinende-sloepjes  In de nieuwe wijk Vinkeveld, aan de wandelroute Marickenland

https://www.butink.nl/2009-re-peat-jay-bakker  Dit kunstwerk lag tussen Platform 4-5, is vergaan

Tinneke Smith-portret foto HB

Tineke Smith (1948)

De kunstenares Tineke Smith aan het woord

In haar woorden kunnen we ontdekken wat het effect is van de werken van barmhartigheid is op de mensengemeenschap.

“Stalen damwanden, de symboliek van het rouwe van de alledaagse werkelijkheid of de gestaalde kaders waarbinnen mensen zich staande moeten proberen te houden. Oorspronkelijk bestond mijn ontwerp uit stalen platen, maar toen de dijkverschuiving van augustus 2003 in Wilnis werd hersteld door middel van damwanden heb ik daarvoor gekozen. In Wilnis houden damwanden het onheil van water tegen, zo houden de werken van barmhartigheid kwaad en ellende tussen de mensen tegen: met elkaar staan als stalen damwanden wenden wij het onheil af. De zachte werken die het harde bestaan leefbaar houdt. In uitgespaarde ruimten, tekenen zich de afzonderlijke werken van barmhartigheid af. Werken, niet van latere zorg maar moeten nu de eerste prioriteit hebben. Het geheel oogt dan ook als werk in uitvoering.  De verzachtende uitwerking op de medemens wordt uitgebeeld door vormen van transparant glas. De scherpste kantjes zijn er af geslepen. Maar glas staat ook voor de kwetsbaarheid van het bestaan temidden van de harde werkelijkheid (de stalen kaders).

De werken van barmhartigheid zijn in het christendom nimmer onderwerp van discussie geweest tussen de verschillende kerken. De reformatie, die grote moeite had met de leer van de goede werken van de rk kerk, heeft de werken van barmhartigheid als goede werken nooit afgewezen. De werken van barmhartigheid hebben eeuwen kunstenaars geïnspireerd. Ik heb deze traditie willen meenemen naar nu, omdat de werken van barmhartigheid een belangrijke plaats innemen in het nu.

Bijbeltekst Matteüs 25, 31-46

(Nieuwe Bijbel Vertaling 2004) 

ik had honger en jullie gaven mij te eten

Een glazen voederbak in een opening in de stalen damwand.

 ik had dorst en jullie gaven mij te drinken

De drinkbeker, met een verticale lijn (uitsparing in het staal): water dat vanuit de hemel de aarde bevloeid.

ik was vreemdeling en jullie namen mij op

Dit object is gebaseerd op de vorm van de letter Bet uit het hebreeuws alfabet. Het is de letter waar de Thora mee begint en betekent huis: dak boven het hoofd, steun in de rug, grond onder de voeten en open naar de toekomst, open naar de leesrichting (in het Hebreeuws is de leesrichting van rechts naar links). De metalen plaat boven en onder de transparant aanwezige asielzoeker; het dak en de grond onder de voeten. Door doorzichtige figuur is de gehele ijzeren plaat als steun in de rug te zien. De kijkrichting van rechts naar links is (zoals in het hebreeuwse schrift): is de blik van de asielzoeker,  naar voren open, naar de toekomst.

ik was naakt en jullie kleedden mij aan

Een hemdje liggend over de bovenkant van de damwand. Hemdje alleen zichtbaar vanuit de school. Hemdje (glas) inmiddels (2018) niet meer aanwezig

ik was ziek en jullie bezochten mij

De stoel (links) is het symbool voor het gesprek aan het bed. Uitsparingen in de staalwand vormen de stoelpoten. De contouren van de rugleuning is van rondstaal en op de damwand gelast. Het gordijn (glas) staat voor de intimiteit. Gordijn (glas) inmiddels (2018) niet meer aanwezig.

ik zat gevangen en jullie kwamen naar me toe

Transparante tralies geven aan hoe gevangenschap heel divers beleefd en ervaren kan worden.

Begraven van de doden (wordt in de Bijbel niet genoemd, deze is in latere geschriften toegevoegd)

Door de doorzichtige lijkwade gedrapeerd over het stoffelijk lichaam lijkt de dode te zweven (tussen aarde en hemel)”.

Toelichting op 20 mei 2005 door Peter Andriessen oud-rector:

Het VeenLanden College heeft twee locaties maar is één school. Elke locatie heeft een eigen identiteit. Deze gedachte ligt ten grondslag aan de twee kunstwerken met beide het onderwerp van de werken van barmhartigheid gemaakt door dezelfde kunstenares. In Mijdrecht staat het werk binnen en heeft andere materialen (o.a. gietrubber) in Vinkeveen staat het buiten en bestaat uit damwanden en glas: de verbeelding van één school, met twee identiteiten.

Met het Pedagogisch Studie Centrum is een lesmethode ontwikkeld waarin het werk elk lesjaar aan de orde komt (dus 4 maal in de studieduur aan school). Tijdens de vakken Duits, Levensbeschouwing, Aardrijkskunde en Beeldende Vorming worden de werken van barmhartigheid behandeld. Trouwens,  de plaatsing van het kunstwerk is zodanig dat het zichtbaar is vanuit het lokaal waar Levensbeschouwing en Beeldende Vorming wordt gegeven.